Voor het zinvol gebruiken van social media binnen organisaties is het nodig er met gezond verstand naar te kijken. Het moet het ‘echte werk’ niet in de weg zitten en toegevoegde waarde hebben.
Maar ja, het kost tijd dus geld. Is de balans daarin wel goed? Zijn de juiste mensen er mee bezig of doet de directeur LinkedIn er een beetje bij? En voor wie dan en hoe? Voor de zaak: zenden (‘De beste leverkaas koop je bij slager Vet!’), of voor de klant: luisteren en helpen?
Op het weblog Frankwatching werd er in 2010 aan de hand van onderzoek nog verteld dat Nederlandse bedrijven nog weinig met social media bezig waren, eind 2011 wordt vooruitgelopen op de donkere kant van social media:
We worden dom, asociaal, verblind en zelfs ziek. Ons geheugen takelt af en we vallen ten prooi aan manipulatie, monitoring, terreur en sensatiezucht. Privacy bestaat niet meer.
Gelukkig is het bericht de opmaat voor een trendrapport in de maak. Trends zijn tijdelijk, net als opiniepeilingen dagkoersen zijn. Maar goed, Twitter was een trend en is nu voor veel bedrijven een vast onderdeel van de communicatie. Social media zijn gewoon goede middelen. Met de nadruk op middelen, want dit stukje gaat ook over je gezond verstand blijven gebruiken.
Alles is in beweging
Dat er durf nodig is om met social media te gaan werken, komt niet door deze onheilstijdingen. Dat heeft meer te maken met de vele mogelijkheden die geboden worden: Twitter, Facebook, Facebook pagina’s en groepen, LinkedIn profielen, pagina’s en groepen, Google+ profielen, cirkels en pagina’s, Foursquare. Volg mij, voeg mij toe… En dan zijn deze netwerken momenteel ook nog eens aan het veranderen wat vormgeving en functionaliteit betreft.
Durf is er ook nodig vanwege de veranderingen die het gebruik van deze middelen teweeg brengen binnen professionele organisaties. Daarbij gaat het, denk ik, zowel om gewone bedrijven (klein en groot) als om overheden en ook in bijvoorbeeld het onderwijs, waar ik op een verwante kwestie stuitte.
Op Marketingfacts staat een artikel van Steven van Belleghem van InSites Consulting. Dat bedrijf deed onderzoek onder Engelse en Amerikaanse marketeers naar de integratie van social media op de werkvloer.
Eerder dit jaar hoorde ik hem tijdens de Creative Company Conference een pleidooi houden dat bedrijven eigenlijk allemaal een Conversation Manager in huis moeten hebben. Belangrijkste argument daarvoor is dat mond tot mond-reclame (word of mouth) door social media zoveel belangrijker is geworden.
Case video: Van Belleghem over Zappos
Drie veranderingen
Slechts 14% van alle onderzochte bedrijven, stelt Van Belleghem, heeft social media helemaal geïntegreerd in de bedrijfsvoering. Bedrijven die het goed doen hebben iets met waarden als ‘open’, ‘authentiek’ en ‘positief’. Uit dit onderzoek van Insites komen drie veranderingen naar voren die bij succesvol omgaan met social media een rol spelen, ik citeer:
- Persoonlijke verandering: elk individu in een organisatie moet bereid zijn om te investeren in een betere kennis omtrent sociale media. Het is niet voldoende dat een bepaald team of afdeling op de hoogte is, elke medewerker speelt mee in het integratieproces.
- Structurele verandering: om sociale media volledig te integreren is er een aanpassing nodig van de bestaande bedrijfsstructuur. Zo ontstaat de nood aan een centrale trekker (Conversation Manager) van het veranderingstraject.
- Culturele verandering: de bedrijfscultuur speelt een belangrijke rol in het integratieproces. Een open, authentieke en positieve cultuur verhoogt de kans op een snelle integratie.
Einde citaat. Hieruit moge blijken dat het ondanks de bereidheid in het bedrijfsleven er mee aan de slag te gaan, het nog niet eenvoudig is dit allemaal te laten slagen.
Presentatie bij dit onderzoek
Social in het onderwijs
In het onderwijs kunnen ze ook niet om social media heen. Dezelfde veranderingen als hierboven opgesomd zijn ook op deze sector gewoon van toepassing. Van een leerkracht uit het basisonderwijs hoorde ik dat er nog scholen en docenten zijn die weigeren zelfs maar per e-mail met ouders in contact te treden. Over cultureel veranderen gesproken.
Als er dan wel iets georganiseerd wordt, gaat dat vaak begeleid door social media protocollen die deze media negatief en defensief benaderen. Vandaar dat ik met instemming de oproep van Social Media Wijs zag: zij pleiten voor meer visie op dit onderwerp en een positief social media protocol voor het onderwijs.